Ülkemizde Tropheus olarak tanınan türün çok çeşidi vardır. 7,5-10cm boyutlara ulaşabilirler. Üretimleri yakın zamana kadar zor sayılmakla birlikte, bugün ülkemizdede üretimi başarılmış türleri mevcuttur. Fiyat olarak diğer cichlid türlerinden oldukça pahalı olan bu türün, herkese ulaşması zordur.
Tanganyika Gölü’nün batı kıyılarında yaşar. 23-28ºC arasındaki sıcaklıklardan hoşkanırlar. Su sertliği olarak pH 7.6-8.6 arasında yaşarlar. Akvaryumun tabanı, içinden geçitler vericek biçimde kayalık olarak hazırlanmalıdır. Akvaryumdaki balık sayısı 6-10 arası olmalıdır. Balıklar akvaryumdan geçici bir süreliğine bile olsa çıkarılmamalı ve yerlerine yenileri koyulmamalıdır. Yüksek kaliteli yemler tercih edilmelidir. Asla kırmızı sivrisinek lavrası, Tubifex ve dana yüreği verilmemelidir.
Tropheus cinsi balıklarda cinsiyeti ayırmak oldukça zordur. Erkekler ve dişiler birbirlerine çok benzer.Erkeklerin çeneleri dişilere oranla daha çıkıktır . Dişilerin üreme organı erkeklerin üreme organından daha büyüktür. Ufak boylarda cinsiyeti ayırmak imkansızdır.Balık satıcıları biz ayırırız derlerse bile inanmayalım.Belli bir boydan sonra mücevhercilerin kullandığı gözlükle bakılarak cinsiyet %100 bir şekilde anlaşılabilir.
Tropheus cichlid’in çok değişik renklerde türleri mevcuttur. Portakal, kırmızı ve sarı renklerdeki türleri bilinir. Çiftleşme dönemlerinde dişiler 5 – 60 arasında yumurta bırakırlar. Yumurtadan çıkan yavrulara ilk iki hafta süresince artemis saline verilebilir.
Tropheus Duboisi
T. duboisi, oldukça derin biyotoplarda (35 m.) dibi çamurla kaplı irili ufaklı kayaların bulunduğu bölgede yaşar. Ağız yapılarından dolayı, yarı dikey vaziyette durarak yemlenir.
Üreme zamanı 4-5 m.lik kıyılara kadar sokulurlar. Sürü veya kalabalık halinde pek görülmezler. Tek tük olarak kayaların etrafında yosunları kazıyarak beslenirler.
Tropheuslar içinde seksüel dimorfızm görülmeyen tek tür, duboisidir. Ağız yapısından dolayı (alt çenenin üst çeneden daha geride olması) ona ayrı bir hava katar. T. duboisler aynı soydan gelen yapı benzerliği ile gölün kuzey bölgesinde geniş bir alana yayılmışlardır. Yetişkinlerle yavrular arasında renk farklılığı görülür.
Yavrular olgunlaşıncaya kadar siyaha yakın kahverengi bedenlerini, irili ufaklı birçok beyaz benek süsler. Daha sonra bu benekler giderek kaybolur. Balığın kafasına mavi renge dönüşür ve omuz hizasından göğüs yüzgecine doğru beyaz bir bant oluşur. Bu bant Maswa duboisilerinde bazen görülmez.
Tropheus Polli
T. polli, Zaire sahillerinde geniş bir alana yayılmıştır. Bunlar duboisilerin aksine gölün muhtelif derinliklerinde sık sık görülürler. Dış görünüş olarak en yakın akrabası T. annectens’dir. Boy olarak polli’den kısadır. Seksüel dimorfızm bu türde yaygın olarak görülür. Ağız yapıları diğerlerine göre daha ilerde ve dikeycedir. Normal zamanlarda erkeklerin bantları sarımsıdır, eşleşme halinde bu bantların kenarları mavileşmeye başlar.
Üreme zamanlarında oldukça sert ve kavgacı olurlar. Erkeklerin ilginç bir özelliği olarak, oldukça kalabalık sürüler oluşturarak kayaların çevrelerinde yem araştırmalarıdır. Bu davranış biçimi, Simochromis diagramma, Petrochromis fasciatatus, Lepidolamprologus elongatus ve Lamprologus callipiterus türlerinde de görülür.
Tropheus Brichardi
T. brichardi, vücutlarındaki dikey bantlar yüzünden birbirlerinden zor ayırt edilirler. Bir çok renk varyasyonları bulunur. Gölün sığ sularındaki kayalar arasında bazen çok büyük sürüler halinde, bazen de tek tük yemlenirken görülürler. güneşin çok parlaklık oluşturduğu zamanlar gölün çok sığ kesimlerine kadar gelerek kayaların üstündeki yosunları kazırlar. Bu esnada balıkçıl kuşlara karşı güneş ışığından yararlanarak kendisini bulunduğu ortama göre ayarlar ve kuşlara yem olmaktan kurtulur. T. brichardi’nin yaklaşık 25 çeşit farklı renk varyasyonu bilinmektedir. En son keşfedilen ise koyu siyaha yakın bir gövde ve bu rengi de geniş turuncu bir renk süsler. Bu balık genel olarak Tropheus spp. aff. brichardi veya Tropheus spp. black brichardi olarak adlandırılır
T. moori
T. moori en kalabalık renk varyasyonunu oluşturan, en tanınmış türdür. Tanganyika’nm yarısından gölün en uç kısmına kadar olan yerler yaşam alanını oluşturur. Üremelerindeki davranışlar aynen diğer Tropheuslar gibidir. T. moori’nin orijini, gölün en uç kısmı olan Kinyamkolo’dur. Renklerindeki farklılıklarından dolayı ilk bakışta zor ayırt edilirler. T. moori Sumbu’nun yanakları ve gövdesinin bazı yerleri çok parlak noktalarla çil gibi süslüdür. T. moori Chimpimbi’nin yanakları ise kiraz kırmızısı renge bezenmiştir.
Tropheusların hepsi ağızda kuluçka yaparlar. Dişiler yavrularını oyuklarda, taşlar arasında, mağaralarda saklarlar. Üretilmeleri diğer türlere göre daha zor olmaktadır. Cichlidler arasında en iri (7 mm.) yumurtaya sahiptirler. Bu nedenle dişiler en çok 4-5 adet yumurtayı ağızlarında tutabilirler. Yaklaşık 1 ay kuluçka devresi vardır.
Tropheuslarda sağlıklı bakım için gerekli 10 maddeYazan: John N. Davidson
1-Suyunuzu sıklıkla değiştirin. Tropheus’ların iyi su şartlarına gereksinimleri vardır. Bizim bulgularımıza göre haftalık 30 % su değişimi düzgün su şartları sağlanmasına yardım eder. Buna karşın bu orandaki su değişimlerinin biyolojik filtrasyona herhangi bir olumsuz etkisi yoktur.
2-Spirulina ağırlıklı besleyin. Biz balıkları günde 6 defa yemliyoruz. Bunun dört öğünü spirulinadan oluşuyor. Diğer ikisi ise çiklitler için üretilmiş pul yemlerden. Evet; onları kan kurdu gibi yemlerle de besleyebilirsiniz fakat ne diye riske girilsin ki?
3-Onları sıklıkla ve azar azar yemleyin. Balıklarınızı her zamanki saatlerde yemleyin fakat normalden daha az miktarda. 15 dakika sonra dönün ve tekrar yem verin. Tropheuslar artık yiyemeyecek hale gelene kadar yiyecektir. Onları yem yerken izlemek çok eğlencelidir. Başkalarından yemlemeden kaynaklanan balık ölümleri hakkında bir çok hikaye duyduğunuza eminim. Ben bu durumun aşırı yemlemeden kaynaklandığını tahmin ediyorum.
4-Tropheusları büyük gruplar halinde besleyin. En az on iki balık. Böylece tanktaki baskın balığın baskın olmayanlara musallat olma ihtimali düşecektir. Eğer yeterli sayıda balığınız yoksa tanktaki agrasyon dağılamayacaktır.
5-Tropheuslarınıza en az 120 cm’lik tanklarda bakın tercihen 300 lt ya da daha geniş hacimli olanlarında. Aldığınız balığın boyu o balığın sahiplenmek isteyeceği alanın genişliğiyle doğru orantılıdır. Daha küçük tanklar baskın balık tarafından kovalanan balığın rahatça saklanabileceği alanların olmasına imkan vermez. Nihayetinde bu durum ciddi yaralanmalara sebebiyet verir.
6-Tropheuslarınıza sadece çok benzer balıklarla bakın. Tabi eğer buna mecbursanız. Çok benzerden kastımız beslenme ve sindirim sistemi ile ilgili. Eretmodus buna iyi bir örnektir. Frontosa ile Tropheus bir arada bakılabilir ama beslenme şekilleri farklıdır. Tropheusları benzeri olmayan balıklarla birlikte beslemek Bloat hastalığını tetikleyici bir unsurdur.
7-Balıklarınızın canlarının sıkılmasına izin verin. Onların üzerinde stres yaratmayın. Suyu aynı gün aynı saat ve aynı zaman dilimi içerisinde değiştirin. Akvaryumun ışıklarını aynı saatte açın aynı saatte kapatın. Tropheuslarınızı aynı saatlerde yemleyin. Her şeyi zamanında yapın.
8-Tropheuslarınızı her yemlemeden sonra izleyin. Yem yemeyen balığın tedavisi onu bu evrede tespit ettiğinizde daha kolaydır.
9-Tankınıza yeni Tropheus eklediğinizde çok dikkatli olun. Tankınıza Tropheus ekleyebilirsiniz. Bunun en iyi zamanı gecedir. Işıkları kapatın ve tankınızın üzerini 24 saatliğine örtün.
10-Eğer Hiper-Agresif Bir Balığınız Varsa onu bir süreliğine çıkarın. Eğer bu hiper-agresif balık haddini aşarsa başka bir tanka alın. Birkaç gün orda kalmasına izin verin. Tropheus sosyal bir yapıya sahiptir ve bu yalnızlık onu kendine getirecektir. Onu eski tankına geri koyduğunuzda emin olun eskisi gibi olmayacaktır. Bu yüzden bir sakinleştirme tankı edinebilirsiniz.
Akvaryum 